بلور

به مواد جامدی که اجزای سازنده‌ی آنها (مولکول،اتم یا یون‌ها) در سه جهت فضایی به صورت منظمی کنار هم قرار گرفته باشند، کریستال یا بُلور می‌گویند. ساختارهای بلورین نظم بلند دامنه داشته و خواص ناهمسانگرد دارند.

[ ریشه‌ی لغوی

واژه‌ی کریستال ریشه‌ی یونانی داشته و به معنی �منجمد شده در اثر سرما� است.

یونانی‌ها کریستال را برای اشاره به دُر کوهی به کار می‌بردند. آنها اعتقاد داشتند که اگر آب مدتی در دماهای بسیار پایین نگه‌داشته شود، به حالتی در می‌آید که در دماهای بالا پایدار است.بلور از ریشه تبلور است.

[ تاریخچه

اولین ارجاع به آرایش منظم ذرات سازنده‌ی بلورها در آثار ستاره‌شناس مشهور ج.کپلر (۱۶۱۹) و رابرت هوک (۱۶۶۵) کاشف میکروسکوپ یافت می‌شود. مدتی بعد دانشمند مشهور کریستین هوگنز (۱۶۹۰) خواص نوری کریستال‌های کلسیت (CaCO₃) را بررسی کرده و فرضیه‌ای را ارائه کرد که کریستال‌ها از ذرات بسیار کوچکی با شکل مشخص ساخته شده‌اند. پس از آن م.و. اومونوسوف (۱۷۶۵-۱۷۱۱) تئوری ذره‌ای ساختار مواد را کامل کرد. او فرض کرد که ذرات شکل کروی داشته باشند.

[ روش‌های تبلور و رشد بلور

روش‌های مختلفی برای تبلور و رشد بلور وجود دارند که در میان رایج‌ترین آنها می‌توان به روش‌های زیر اشاره کرد:

1. روش‌های فاز بخار
   • رسوب شیمیایی بخار (‎CVD)‏ ^[۱]
   • رسوب فیزیکی بخار (‎PVD)‏ ^[۲]

1. روش‌های بر پایه محلول
   • استفاده از ضد محلول‌ها ^[۳]
   • کم کردن دما و رساندن محلول به حالت فوق اشباع
   • انجماد حلال و جدا کردن رسوبات ^[۴]
   • کلوخه‌کردن و استفاده از دستگاه مرکزگریز (سانتریفوژ)

[ پانویس

1. ^ Chemical Vapor deposition
2. ^ Physical vapor deposition
3. ^ anti-solvents
4. ^ freeze drying